بررسی سفرهای خیالی در قصیده (ثوره فی الجحیم) جمیل صدقی الزهاوی

سفر خیالی در شعر عربی نمونه¬ای است که برخی از جوانب و دیدگاه¬های فکری و هنری مرتبط با واقعیّت¬های عربی را که در نهضت فرهنگ عربی معاصر حائز اهمیّت بوده¬اند، به تصویر می¬کشد. انسان از زمان خلقت با بهره جستن از این سفرها و با به کارگیری آن به عنوان فنی ادبی توانسته است احساسات و تصاویر زندگی¬ خویش را ترسیم نماید .جمِل صدقی الزهاوی ِیکی از شاعران بلند آوازه¬ی ادبیات معاصر عراق, با قصیده بلند «ثوره فی الجحیم» در زمینه حماسه و ادبیات مقاومت و به تبع آن, سفرخیالی گام نهاد. این اثر متشکل از 435 بیت می¬باشد که شاعر آن را بر وزن و قافیه یکسانی سروده است. زهاوی موضوع این حماسه را از کتاب¬های دینی، در مورد اوصاف بهشت و جهنم و از کمدی الهه دانته و رساله الغفران ، روایات و همچنین وضعیت اجتماعی که شرق عربی در آن به سر می¬برد، الهام می¬گیرد. حماسه < ثوره فی الجحیم> در برگیرنده¬ی اندیشه¬ی حاکم زمانه زهاوی در مورد دنیا وآخرت، اعتقادات و باورها است. شاعر تلاش نموده تا این مسائل را مورد کنکاش قرار دهد و آسیب شناسی نماید. این پژوهش که به شیوه¬ی کتابخانه¬ای و روش توصیفی-تحلیلی صورت گرفته است به دنبال تحلیل و بررسی هرچه بیشتر سفرهای خیالی در ادبیات عرب و سبک ادبی قصیده¬ی ثوره فی الجحیم و تأثیر تأثرات آن است. یافته¬های پژوهش حاکی از آن است که واقعیت¬های تلخ اجتماعی باعث پناه آوردن شاعر به درون خویش شده وجوهره وجودی خود را نمایان می¬سازد. وی همچنین برای بیان تصویر¬های جامعه و رسوا ساختن مفاسد آن به جهان دیگر سفر می¬کند. در واقع شاعر تمام مسائل و اموری که باعث ترس، تعصب، خرافه¬گویی، فساد و بیماری¬های اجتماعی می¬شود را به صورت رمزگونه در فضای آن جهان به تصویر می¬کشد و منظور وی جامعه¬ی خویش است.